Tarihin Öteki Yüzü - 67. Bölüm
Teşkilat-ı Kadime: Hafiyeler, Jurnalciler ve Sansür
Ayşe Hür: "Tarih tekerrür eder mi? II. Abdülhamid’in 'muzır' bulduğu kişi ve akımlarla nasıl mücadele ettiğini dinleyin, kararı siz verin: Kaynaklara göre IV. Murad (ö. 1640) ilk kez muhbir (ihbarcı) kullanan padişah idi. 19. yüzyıldan itibaren bu işin adı ‘jurnal’ oldu. Abdülaziz döneminde ‘jurnalciler’ adlı yeni bir memuriyet ortaya çıktı. Özel doktoru Mavroyani Paşa’ya göre Civinis Efendi adlı Korfulu bir Rum albay rütbesiyle polis şefi yapılmıştı. Abdülhamit’e doğrudan bağlı olan Yıldız Hafiyye Teşkilatı’nın başına da Mösyö Bonin getirilmişti. 1896’dan itibaren çeşitli devlet görevlerinde bulunan Süleyman Kani Bey’e göre jurnalcilerin sayısı 30 bini aşıyordu. Jurnalciler arasında gazeteciler, paşalar, devlet görevlileri, şeyhler vardı."